Een alternatieve benadering voor het omgaan met mensen met dementie.

De materialistische medisch-wetenschappelijke visie op de dementie gaat ervan uit dat dementie vooral een geestelijk aftakelingsproces is, waar uiteindelijk niets van de mens overblijft. Het is waar dat de ziekte de hersencellen aantast en de geest zich uit onze werkelijkheid terugtrekt. Maar naar welke werkelijkheid gaat de geest dan? De geest van een persoon met dementie houdt niet op te bestaan wanneer hersencellen worden aangetast. Integendeel. De diepere lagen komen in de nevelen van de dementie aan de oppervlakte. De ziel spreekt.

Een van de doelstellingen die de Project/onderzoeksgroep rond ‘dementie’ wil bereiken, is iedereen die mensen met dementie begeleidt en die tegen de grenzen van de materialistische bewustzijnsdominantie aanloopt, te bemoedigen. Daarin heeft intuïtief bewustzijn een belangrijke plaats.

De projectgroep ontwikkelde in de voorbije maanden een alternatieve benadering voor het omgaan met mensen met dementie. Daar waar de communicatie vaak moeilijk loopt, wordt via een subtiele empathische beweging een intens contact ontwikkeld met de persoon met een dementiestoornis. Uit de opgedane ervaring blijkt hoe mantelzorgers, familie, professionals niet alleen de gestoorde communicatie konden ontstoren en begrijpen, ook het gedrag van de persoon met een dementiestoornis zelf verandert merkwaardigerwijs.

Wannes Deleu is een tv- en documentairemaker. In 2017 leefde hij voor de TV één-reeks ‘Op Straat’ een koude wintermaand als dakloze. In 2019 maakte hij ook voor TV één de documentaire reeks ‘Voor ik het vergeet’ in het woonzorgcentrum waar zijn grootmoe verbleef. Het werd een persoonlijke zoektocht naar manieren om de band die ze ooit hadden ergens terug te vinden. Met vallen en opstaan ontdekte hij dat er wel deuren bestaan tot een wereld die op het eerste gezicht zo ontoegankelijk lijkt.

In zijn boek ‘Voor ik het vergeet’ deelt Wannes de sleutels die hij onderweg heeft gevonden. Omdat veel mensen die met dementie geconfronteerd worden voor diezelfde ongeopende deuren staan. En hij vertelt hoe je dementie nu en dan te slim of kunt zijn. Het is een verhaal dat soms snijdt, vaak glimlacht. Maar altijd: tjokvol liefde.

De project/onderzoeksgroep ‘dementie’ herkende in Wannes zijn verhaal dezelfde benadering die zij nu zelf met mensen met dementie hanteren. Daarom vond de groep het zinvol om Wannes te interviewen rond zijn ervaring met zijn grootmoeder. Het is Sonny Smet, psychologe gespecialiseerd in de dementieproblematiek en lid van de project/onderzoeksgroep Dementie die het interview zal leiden.

Causerie 15/5 - over dementie

In het hierna volgende getuigenis geven we een voorbeeld uit de praktijk. We gebruiken fictieve namen.

"Lea woont nog thuis met haar man Chris. Bij Lea werd drie jaar geleden Alzheimer vastgesteld. Vaak trekt zij zich terug in haar eigen wereld. De meeste contacten en communicaties verlopen dan ook gestoord. Via een meditatieve beweging leerde Chris de gewone beperkte inleving tijdens de communicatie overstijgen vanuit een aangeleerde intuïtieve multi-dimensionele positie, een meer-dimensionele ruimte en vorm. Op die manier kunnen we 'praten' en 'voelen' met de persoon met dementie, of misschien is 'weten' wel het beste woord. We zouden het subtiel communiceren kunnen noemen.

"Door op deze manier met zijn vrouw te communiceren ontdekte Chris nieuwe facetten van haar innerlijke wereld, nieuwe verhalen ontspinnen zich, worden gehoord en gevoeld en ja – tot de verbazing van Chris – verandert ook doorheen deze subtiele communicatie het gedrag van Lea. Ze sluit zich minder gauw af, is rustiger geworden, slaapt beter ’s nachts en bovenal vertelt Chris dat hij zelf de ervaring heeft van zich op een nieuwe manier met zijn echtgenote te kunnen verbinden.

“Het is een boeiende en verrijkende ervaring geworden omdat ik steeds opnieuw geconfronteerd wordt met de geheel eigen wijze waarop de 'ander' zijn werkelijkheid ervaart. Het is pas in die andere dimensie dat mijn vrouw daarover kan 'getuigen', delen met ons en dit subtiel overbrengen.”