Deze filosofische mijmering wil alvast een behoedzame poging zijn om een licht te werpen op het landschap van de Zingeving en het Leven zelf.

Net nu godsdiensten en religies meer naar de achtergrond schijnen te verdwijnen,  groeit de nood aan zingeving. Het is hier niet aan de orde om dit gegeven te bestuderen of analyseren, noch erover te discuteren want we zouden amper raken aan wat zingeving en zinvol Leven is. 

Het Leven zelf is immers een mysterie evenals een wonder. Soms is het openbarend en soms net versluierend en verduisterend. Maar is het wel het leven zelf dat versluiert, is het niet ons Hart dat versluierd raakte doordat onze pijn er niet mocht zijn of toch niet voldoende?  Hebben we onszelf daardoor niet verloren?

Er is een divers palet aan meningen en vragen rond zingeving: stopt ons leven met de dood, is er nog een soort van voortbestaan. Is dood, rouw en verlies een wake up call die ons wil wakker schudden, of misschien een straf die we verdienen?

Soorten van verliezen

Ieder mens maakt in zijn leven verliezen mee. Soms is dat een dierbaar iemand die sterft, het kan zelfs een huisdier zijn. Of mogelijk verliezen we onze gezondheid of een relatie loopt op de klippen, we raken ons kapitaal kwijt of onze toekomstverwachtingen gaan in rook op. Ons hele leven lijkt wel een aaneenschakeling van verliezen én bijgevolg van loslaten.

Het allereerste en wellicht grootste verlies leidt ons echter naar de Bron van de ongebreidelde vormloze energie van de fijnstoffelijke wereld. Het is de Al-Bron vanwaar uit Leven ontstaat en stilaan vorm krijgt tot we als klein mensje worden geboren. Het doorknippen van de navelstreng is beslist niet het minst ingrijpende verlies omdat we de geborgenheid van de zielenwereld en vervolgens de veilige moederschoot moeten missen. We groeien op, leven ons Leven en we merken dat iedere levensfase verliezen met zich mee brengt tot we uiteindelijk sterven en terug fijnstoffelijk worden om ons weer bij de zielenwereld te vervoegen. Dit is de eeuwig durende kringloop van het Leven die we ook in de seizoenen weerspiegeld zien. Er is steeds vanuit het schijnbare Niets, of tenminste wat wij als Niets ervaren ineens een flits van potentie die dan stilaan tot groei komt en overgaat in bloei om dan weer in het ogenschijnlijke verval weg te glijden.  Wat als dit Niets toch eens vol potentie en kracht zit?

Zoals een bloem stilaan ontkiemt, groeit en tot bloei komt, komen ook wij stilaan achter onze levenstaak, onze zielsmissie. Daar waar we aanvankelijk het niet meer de moeite vonden zonder onze geliefde verder te leven en zinloos door ons leven te dobberen, kan er nu pas een kering komen. Een sprankeltje van licht komt binnen. Het is ons eigen licht. We beleven even maar een deugddoend moment alleen of met anderen, een genoeglijke zon die ons koestert, een goed gesprek dat ons hart raakt,… Kan dat wel en mag dat wel?

Elke verlieservaring kan ons tekenen en ook letterlijk littekens achter laten.  Wanneer het leven onveilig en onzeker voelt en emoties ons onderuit halen, overtuigingen ons vast zetten kan ons hart zich niet openen en niet in verbinding gaan. De liefde kan niet stromen. Onze levensenergie stagneert.

 Niet ieder verlies is natuurlijk even pijnlijk.  Het is de band die we met iemand of iets hebben die bepaalt hoe erg we ons geraakt voelen. Of de manier en de omstandigheden waarop een loslaten is gebeurd, hoe het sterven is verlopen.  Het kan zowel gaan om een heel innige als een problematische band die we met iemand of iets hadden.

We voelen ons ontredderd. We vragen ons af wat is de zin van dit lijden?  Er wordt advies gegeven of woorden over loutering gesproken.  Maar wat is loutering? Het woordenboek spreekt over zuivering, veredeling zoals een ruwe diamant geslepen wordt tot een mooie fonkelende kristallijne steen. Aanvankelijk is deze transformatie moeilijk te geloven want we voelen ons eerder verpletterd en vermalen tot gruis door pijnlijke gebeurtenissen.

En toch krijgen we de uitnodiging van onze omgeving ons bij elkaar te rapen, de stukken en brokken van ons leven bij elkaar te vegen en te lijmen tot iets nieuws.

Wanneer iemand ons ontvalt is een stuk van onze levensinvulling weg, dit raakt onze Zingeving in zijn diepste kern. Zowel de persoon zelf als wat die voor ons betekende kan immers niet meer terugkomen, althans niet meer in de ons bekende vorm.  We krijgen vaak het advies om los te laten, maar wat moeten we dan loslaten?  Ons hele wezen revolteert immers tegen het loslaten van onze geliefden.

De pijn van emoties

We kunnen echter alvast beginnen met het loslaten van onze pijn. We leren loslaten hier dan ook ervaren als een beweging van ruimte geven aan onze emoties. Hiervoor is in de eerste plaats de erkenning nodig van deze emoties. Ons verdriet, onze angst, onze boosheid en onze onmacht wil zich gezien, doorvoeld en gehoord weten.  Dit houdt niet in dat we ons door emoties moeten laten overspoelen maar dat we een goed evenwicht vinden tussen erkennen wat er is en toch onszelf niet verliezen in die emoties. We gaan in de aanvaarding en in overgave aan al wat is en al wat zich aan ons voordoet.  Net zoals een surfer op zijn surfplank de toppen neemt van hoge baren zonder van zijn plank te vallen nemen we ook de golven van onze emoties. Op deze manier kan onze levensenergie terug beginnen stromen. Immers emoties die geen ruimte krijgen stagneren onze energie en veroorzaken nu net pijn waardoor we fysieke, emotionele en mentale klachten krijgen. 

We vragen ons ook af, welke oude issues liggen er eventueel onder dit verlies? Welke oude pijnen worden hier getriggerd? Zo kan het dat een grootmoeder die haar kleinzoon verliest aan de dood wordt geconfronteerd met het onverwerkt verdriet van het overlijden van haar eerste kindje dat dood geboren werd.  Of zo kan het ook: waar zijn we erg aan gehecht bij de ander die er nu niet meer is, waar zijn we heel afhankelijk van de ander?  Zo kan de overleden echtgenoot bv de kostwinner geweest zijn en worden we zelf nu uitgedaagd deze rol op ons te nemen. Dus we zullen andere kwaliteiten in onszelf moeten aanspreken en ontwikkelen.

Het loslaten van wat ons dierbaar is of het loslaten van emoties is niet zozeer iets dat we vanuit wilskracht doen maar eerder iets dat aan ons gebeurt. Wij laten immers de pijn niet los doch de pijn laat los wanneer ze zich voldoende erkend voelt. Er komt ruimte vrij voor nieuwe input en we merken dat wie of wat we verliezen we op een andere manier terugkrijgen. Dit gebeurt niet steeds op de manier zoals we verwachten of hopen maar meer in de essentie van wat er beoogd wordt.  Wat is dan die Essentie? We beseffen bijvoorbeeld nu pas wat de ander voor ons betekende, we ervaren onze gevoelens van liefde, van waardering, van respect op een zoveel dieper niveau, we merken nu meer op wat voor ons écht belangrijk is.  Het verlies van onze dierbaren, onze gezondheid, geld, toekomstverwachtingen krijgt stilaan een andere en diepere waardering.  Er komt dankbaarheid voor wie de ander was en voor wat die nu nog voor ons kan betekenen, zelfs over de dood heen.

Wat is onze grootste pijn?

Er zijn verschillende oorzaken of aanleidingen die pijn kunnen veroorzaken en derhalve is het interessant ons over de volgende vraag te buigen: wat is dan het meest ondermijnend, wat veroorzaakt de grootste pijn?

Binnen onze concrete fysieke realiteit kunnen we bijvoorbeeld problemen krijgen met onze gezondheid of met onze financiën en derhalve staat onze bestaanszekerheid op losse schroeven.  Op emotioneel vlak kunnen emoties ons sterk onderuit halen en voelt ons leven als een echte lijdensweg.  Op mentaal vlak kunnen zorgelijke gedachten en beperkende overtuigingen over onszelf, de ander, het leven op zich ons vastzetten.  Wat met onze angst voor dementie en hersenberoertes? Of zijn het eerder onze spirituele pijnen die ons beklijven: er is geen leven na de dood, godsdienst en religie is zinloos. Wat voordien mogelijk werkte rond onze levensvisies werkt nu niet meer.  Er is angst voor de dood, voor de dood van onze geliefden, voor onze eigen dood.

Deze angst voor de dood staat het werkelijke leven in de weg waardoor we niet volledig in het leven kunnen staan.  We leven derhalve maar half en voelen ons daardoor vooral onvervuld. En zo gebeurt het dat we op zoek gaan naar nieuwe wegen, nieuwe mogelijkheden. Dit brengt ons geleidelijk aan bij een mogelijke nieuwe zingeving zoals een klein zaadje stilaan ontkiemt onder juiste weersomstandigheden en warme zorg.

Wat maakt ons weerbaar en veerkrachtig?

We zien echter dat niet iedereen dezelfde weerbaarheid en veerkracht bezit laat staan ontwikkelt. In het professionele klinische veld wordt gesproken over coping-gedrag. Dit is onze natuurlijke mogelijkheid om met problemen om te gaan. En niet iedereen is daar even goed in. Ieder van ons heeft zijn eigen voorgeschiedenis, zijn eigen genetische bagage.

Doch het verlies van een dierbaar iemand of iets is niet te vergelijken met een probleem.  We voelen ons in onze kern geraakt. En toch ligt hierin de uitnodiging, de mogelijkheid tot groeien in en naar onszelf. We bouwen een nieuwe verbinding op met onze innerlijke wezen en pas van daar uit kunnen we in een vernieuwende meer dienende verbondenheid gaan met de ander om ons heen, zelfs met onze dierbare overledenen en het Leven zelve.

Hier begint reeds het proces van uitzuiveren, reinigen, van gebreken ontdoen om tot veredeling te komen. 

Wat zijn onze uiterlijke en innerlijke doelen?

We willen allemaal wel iets bereiken in ons leven, niets tekort komen, ons veilig en beschut weten. Het zijn onze basale profane behoeftes die om aandacht vragen en we leven ons leven dan ook vaak  heel doel- en vooral resultaatgericht.

We merken echter wanneer iemand of iets dierbaar ons ontvalt, andere behoeftes en verlangens naar boven komen, niet om de lege plaats op te vullen maar om een nieuwe invulling te geven aan wie of wat verloren lijkt. We krijgen andere doelen in ons blikveld. We kunnen ons richten op kleine doelen of grotere, van de meest aardse tot de meest verhevene.  Sommige mensen mikken hoog en andere zijn reeds met het bewandelen van een karrespoor tevreden. Het ene is niet gelijkend maar wel evenwaardig aan het andere.

Is het niet wonderlijk mooi hoe sommige onder ons vanuit een pijnlijke gebeurtenis groeien naar nieuwe mogelijkheden, kwaliteiten, talenten en krachten in onszelf die we niet eens konden vermoeden? Zoals bijvoorbeeld ouders van de verongelukte kinderen lezingen gaan geven op scholen rond verkeersveiligheid, alcoholmisbruik en drugs. Of zich inzetten voor de rouwzorg want velen voelen zich vaak onbegrepen en eenzaam in hun verlies.  Of zoals nabestaanden geld inzamelen voor bijvoorbeeld kankeronderzoek. We merken op dat mensen echt boven zichzelf kunnen uitstijgen. Tal van initiatieven krijgen het licht te zien in onze maatschappij.

Vervulling van ons levensdoel heeft niet alleen te maken met uiterlijke doelen. Er zijn ook innerlijke doelen waarbij we op zoek gaan naar ons ware Ik, onze diepste essentie. Het is wie we altijd al geweest zijn en altijd zullen zijn. We zijn echter door onze opvoeding en de maatschappelijke tendensen vaak afgesneden van ons diepere Zelf en we gaan terug op zoek naar dat verloren Ik dat ondergesneeuwd is. Sommigen noemen dit hun Ziel, anderen hun diepere Essentie of hogere Zelf.

 Misschien geeft het leven ons wel meer mogelijkheden dan we denken. We ervaren dat er immers openingen komen diep vanuit onszelf wanneer we onze emoties niet uit de weg gaan maar ze net laten zijn, voelen en bevoelen. We ervaren pijn omdat er net verzet is in voeling te gaan. We komen stilaan tot andere overtuigingen over ons zelf, de ander, het leven.

Welke doelen kunnen we stellen, welke taken nemen we op, welke verlangens leven diep in ons en wat doet ons dromen?  We leren stilaan luisteren naar de roep van ons innerlijke Zelf. Wat ons hart doet openkomen en vervult is de rode draad die we kunnen volgen. We voelen of ons doel juist is, althans voor onszelf juist. Zo beginnen we schoorvoetend onze eerste stappen te zetten om stilaan en uiteindelijk meer met passie en vol enthousiasme het leven terug op te nemen en het te vieren. Maar kan dat wel en mag dat wel wanneer alle zin ons ontnomen is? Het is een geleidelijke weg die we gaan, vaak een weg van stilte en leegte.  Een weg waarop we leren van telkens ruimte te geven aan onze emoties, aan onze  beperkende gedachten en overtuigingen waardoor energie vrijkomt en de vrijgekomen innerlijke ruimte stilaan een andere invulling krijgt.  We weten niet altijd meteen wat de aanzet tot het nieuwe is of wat en waar het ons zal brengen, doch er is een kentering.  Mensen komen op ons pad, andere mogelijkheden dienen zich aan, nieuwe vaardigheden en talenten duiken op en vragen om erkenning. Een nieuwe flow komt in ons leven. Stilaan beginnen we terug te genieten en open staan voor dit leven, die oerkracht die ons trekt, die ons uitnodigt ons Zelf te realiseren. We krijgen terug zin in ons leven, in het leven met al zijn gebeurtenissen, in alle facetten van Zijn.

We komen er achter dat het Leven zelf ons de zin geeft, meer nog Het Leven is de Zin. De Zin om te realiseren wie we zijn, de ‘IK ben’, ons Hogere Wezen, ons diepste Zelf. Wanneer we vanuit deze invalshoek ons Leven leven dan zal het heel anders aanvoelen dan vanuit onze meer beperkende ego-structuren. Bv ik ben verdrietig, onmachtig, wantrouwig, ik moet voort, ik heb een verantwoordelijkheid, het geluk is niet voor mij weggelegd,… We ervaren dat we meer zijn dan alleen ons fysieke lichaam, meer dan onze emoties en onze beperkende overtuigingen, piekerende en zorgelijke gedachten. We komen stilaan bij een kracht diep in onszelf.

Balans van positieve en negatieve elementen

We blijven stilstaan bij wat we in onze ogen en/of van de ander niet goed gedaan hebben en wat wel? We maken een balans op van de positieve en negatieve elementen en merken vaak dat de lijst van de positieve langer is dan die van de negatieve.  Onze zelfcriticus krijgt dan voor even weer de kans om zich te ontspannen. Doch ook schuldgevoelens kunnen aan ons blijven plakken.  Wanneer we niet alleen vanuit ons gekwetste Ik waarnemen maar ook eens vanuit het helikopter-perspectief dan zien we meer mogelijkheden in onszelf en in ons Leven. Hierdoor neemt het leven nieuwe wendingen. We krijgen nieuwe inzichten en groeien stilaan naar een ruimer Bewustzijn.

Ons Bewuste Ik overschouwt het strijdtoneel van de woelige oceaangolven die symbool staan voor onze woelige emoties, vanop de top van de scheepsmast. Dit overschouwen gebeurt vanuit een ‘blank’ oordeel-loos waarnemen ontdaan van de emotionele ladingen. Wanneer we vanuit dit ruimere perspectief kunnen schouwen is er vaak meer begrip, zien we meer verbanden en krijgen we diepere inzichten. We geraken geïnspireerd.

We kunnen ons zelfs dankbaar beginnen voelen voor wat geweest is, voor wat onze dierbare voor ons betekende en vooral hoopvol rond wat nog kan komen.  Dit betekent niet meteen dat we ons dankbaar moeten voelen voor de gebeurtenis op zich, het verlies en gemis dat ons treft doch wel voor wat het ons brengt, hoe het ons doet groeien naar onze ware potentie.

Wat zijn onze verlangens en onze dromen?

Wanneer we ons buigen over ons verlangen voor de toekomst is het goed om met onze dromen in voeling te komen. Wat zou precies onze droom kunnen zijn? Hoe zien we onze toekomst voor ogen? Wat maakt ons blij en doet ons met passie leven en zorgt ervoor dat we ons vervuld voelen? Misschien is die droom niet meteen realiseerbaar maar kunnen we wel actie ondernemen rond wat wel mogelijk is, wat wel al binnen onze mogelijkheden, talenten en kwaliteiten valt.

Wie willen we zijn? Wie zijn we ten diepste wanneer we ons voldaan en tevreden voelen, misschien zelfs vervuld in wat we ondernemen en neerzeten in de wereld? Doen we het vanuit een willen en moeten van het ego of eerder vanuit de geleidelijke ontvouwing van ons innerlijke wezen?

En zo komt het dat we ons stilaan bewust worden van onze Ziel, ons diepere Wezen, onze Essentie.

Ik en de Ziel.

De weg van zingeving is een trage en stille weg die zijn eigen ritme nodig heeft en zijn eigen tijd. We kunnen deze weg niet forceren.

Zingeving is als het ritme van de levensadem waarin we ons Zelf telkens terugvinden, misschien zelfs telkens als het ware opnieuw her-uitvinden. 

 Zingeving is waarheid zoeken en uiteindelijk vinden dat wijzelf de Waarheid zijn, het Waarachtige.

We komen er achter dat onze Ziel geen zingeving nodig heeft, het is zelf de zingeving, de zin waarnaar we op zoek zijn, het zoeken naar ons diepste Zelf, ons meest innige Ik, onze innerlijke stem waardoor er stroming komt in wat gestagneerd was.

Wonderbaarlijk genoeg merken we op dat we weer vorm kunnen geven aan ons leven maar nog beter dat er als vanzelf een vorm ontstaat niet vanuit moed en durf, ook niet vanuit wilskracht alleen maar vanuit een diepe sluimerende kracht in onszelf. Een kracht die onze innerlijke wereld met de uiterlijke wereld verbindt en doorstroomt.  Mogelijkheden komen op ons pad, synchroniciteiten overkomen ons. We realiseren stilaan ten diepste wie we zijn. Ons Leven wordt de liefdesstroom van ons Innerlijke Licht.  We gaan naar binnen om de stem van ons innerlijke Wezen te horen, haar wijze raad op te volgen, haar geheimen te ontsluieren.

Zingeving is de nieuwe energie die binnen stroomt soms als eenvoudige kennis dan weer als diepe inzichten of heldere inspiratie. Deze inspiratie wordt geboren uit de harmonie met onze Ziel. We beginnen het Licht te zien om uiteindelijk te beseffen dat we Zelf dat schitterende deugddoende en genoeglijke Licht zijn.

Zingeving maakt dat we ons kunnen ontplooien en groeien vanuit onze ware kern naar diepere verbindingen met anderen, met onze dierbare overledenen, met de Aarde en met het Leven zelve. We beginnen te merken dat Liefde alle evenwicht herstelt door van niets een tegenstelling te zijn. Het overkoepelt immers alles. Schoorvoetend ervaren we andere vormen van Liefde, van Wijsheid en  Kracht.  Dit bevrucht en verrijkt niet alleen onszelf maar eveneens de Aarde én al haar bewoners.

Zingeving nodigt ons uit vanuit zelfkennis over zelfontplooiing naar Zelfverwerkelijking te groeien.  Hier raken we dan aan het meest belangrijke: de Liefde gericht op het Wezenlijke, het Goddelijke, als het meest Universele in onszelf én in de ander. Dat wonderbaarlijke ‘Iets’ drijft en dwingt ons naar ons innerlijke centrum te gaan en vandaaruit te leven en ons te manifesteren, onze dromen te realiseren.

Op deze manier ‘eren’ we onze dierbare naasten om ons heen én onze dierbare overledenen het meest. Een nieuwe verbondenheid kan groeien zelfs over de dood heen. We merken dat we kracht putten uit deze verbindingen.

We raken hier aan een Universele Schoonheid en Harmonie waaruit een diepe Verbondenheid met allen en alles zich ontvouwt...

Ons Hart opent zich

en onze Geest slaat zijn vleugels uit

en schrijft nieuwe verhalen…

Tinne De Winter